Matches in Erfgoedtypes for { ?s <http://www.w3.org/2004/02/skos/core#scopeNote> ?o. }
- 1018 scopeNote "Kapellen als betreedbare gebouwtjes. De plattegrond is vaak rechthoekig met een vlakke, halfronde of veelhoekige achterzijde, maar ook kapellen met een centrale plattegrond (rond of achtzijdig) komen voor. In de grotere versies staan stoelen of banken.".
- 1020 scopeNote "Specifieke vormen van niskapellen, ingewerkt in een gemetste pijler die doorgaans wordt afgedekt door een zadeldakje. De nis wordt vaak afgeschermd door tralies, soms ook glas of doorzichtige kunststof.".
- 1021 scopeNote "Specifieke vormen van niskapellen, ingewerkt in de gevel van een woonhuis, stal of schuur; respectievelijk ter bescherming van de bewoners, het vee of de oogst. Vaak wordt het beeld afgeschermd door glas of doorzichtige kunststof.".
- 1041 scopeNote "Een basiskamp is een tijdelijke woonplaats voor gehele families die dient als uitvalsbasis voor de exploitatie van het omliggende landschap.".
- 1049 scopeNote "Een extractiekamp is een niet-residentieel kamp. Deze werden niet gebruikt als woonplaats, maar wel als tijdelijke uitvalsbasis voor vuursteenbewerking, jacht, de ontginning van grondstoffen en soms het deels verwerken van de vangst.".
- 105 scopeNote "Een conciërgewoning is het woonhuis van een conciërge. Conciërges zijn personen die belast zijn met het toezicht op het gebouw, het toelaten van bezoekers, schoonmaak en kleine reparaties.".
- 1052 scopeNote "Oppida worden gekenmerkd door hun zeer grote omvang (meerdere 10-tallen ha²), hun strategische inplanting op hoogtes of aan verkeersassen, indrukwekkende versterkingen, verschillende wijken die verschillende functies vervullen, dense bewoning. De noordgrens van het voorkomen van oppida loopt van Normandië door Zuid-Limburg en zo verder tot in Bohemen.".
- 1054 scopeNote "Een portus(stad) is een handelsnederzetting. Deze ontwikkelde zich in bepaalde gevallen uit nederzettingen in de nabijheid van castra tijdens de Romeinse periode. Vanaf de 9de eeuw werd een dergelijke grote nederzetting een portus genoemd. Het waren plaatsen waar levensmiddelen en andere goederen werden aangevoerd, opgeslagen en verhandeld. Deze portussteden fungeerden eerst als transitcentrum, later kwam er ook een eigen nijverheid tot stand.".
- 1055 scopeNote "Een vicus is zowel een Romeinse landelijke nederzetting als een Romeinse en middeleeuwse handelswijk of dorp, dat meestal buiten de muren van een nabijgelegen militaire nederzetting (militaire vicus) lag of op de kruising van belangrijke handelswegen (civiele vicus).".
- 1070 scopeNote "Een terp is een verzameling gelijktijdige huisplaatsen of erven (>1) op een kunstmatige ophoging (om te beschermen tegen wateroverlast), die samen omgeven kunnen zijn door een greppel(systeem), palissade etc. Het verspreidingsgebied beslaat het westelijk en noordelijk kustgebied. Wanneer we te maken hebben met een individuele huisplaats, dan spreekt men van een huisterp.".
- 1073 scopeNote "Een afvallaag is een antropogene laag die is ontstaan door depositie of dumpen van afval.".
- 1074 scopeNote "Een brandlaag is een laag van verband materiaal.".
- 1077 scopeNote "Een nivelleringslaag is een antropogene laag bedoeld om een onregelmatig oppervlak regelmatig te maken.".
- 1078 scopeNote "Een puinlaag is een antropogene laag die ontstaan is door de depositie van bouwpuin.".
- 1079 scopeNote "Een stabiliseringslaag is een laag bedoeld om de ondergrond te stabiliseren.".
- 1083 scopeNote "Een afwateringsgreppel is een greppel bedoeld om waterafvoer of drainage te voorzien.".
- 1085 scopeNote "Een kringgreppel is een randstructuur in de vorm van een ronde greppel rond een heuveltje met crematieresten uit de late bronstijd en vroege ijzertijd. De term wordt vrij `los` gehanteerd, d.w.z. ook wel gebruikt voor greppels met een andere dan ronde vorm.".
- 1086 scopeNote "Een perceelsgreppel is een greppel bedoeld om een afbakening voor percelen te voorzien. Deze kunnen eventueel ook watervoerend zijn.".
- 1087 scopeNote "Een standgreppel is een greppel bedoeld om steun te geven aan gebouwconstructies die hierin geplaatst worden (bv. palissades, wanden van gebouwen e.d.).".
- 1089 scopeNote "Een haardkuil is een kleine circulaire kuil (die zich meestal voordoet als eenvoudige verkleuring met een compacte houtskoolvulling)die als haard werd gebruikt.".
- 1091 scopeNote "Een crop mark is een variatie in de kleur of groei van gewassen of andere vegetatie op het bodemoppervlak die een patroon vormt die de aanwezigheid van begraven muren, grachten of andere structuren kunnen aantonen. Crop marks worden gebruikt om op luchtfoto's archeologische sites op te sporen.".
- 1092 scopeNote "Een 'shadow mark' of schaduwspoor is te wijten aan het feit dat lichte oneffenheden op naakte grond of in grasland en groeiverschillen in gewassen kunnen geobserveerd worden onder speciale omstandigheden, met name bij een zeer lage zon. Dit resulteert in slagschaduwen.".
- 1093 scopeNote "Een snow mark is een spoor in de sneeuw veroorzaakt door verschillen in smeltstadia die onderliggende structuren aangeven. Snow marks worden gebruikt om op luchtfoto's archeologische sites op te sporen.".
- 1094 scopeNote "Een soil mark is een spoor aan niet-begroeide oppervlakte waar, door verschillen in wateropname, een patroon in te zien is dat een onderliggende structuur aangeeft. Soil marks worden gebruikt om op luchtfoto's archeologische sites op te sporen.".
- 1095 scopeNote "Een kelder is een ruimte die geheel of voor het grootste deel ondergronds ligt en die wordt gebruikt voor opslag, vooral van voedsel. Bv. wijnkelders.".
- 1097 scopeNote "Een afvalkuil is een kuil in de grond gebruikt om afval in te deponeren.".
- 1098 scopeNote "Een kalkkuil is een uitgegraven kuip afgezet met dakpannen of planken, waarin ongebluste kalk werd bewaard tijdens bouwwerkzaamheden.".
- 1099 scopeNote "Een paalkuil is een kuil bedoeld om een paal in de grond van de nodige steun te voorzien.".
- 110 scopeNote "Een crematorium is een gebouw voor lijkverbranding.".
- 1101 scopeNote "Een paalspoor is een verkleuring of holte (eventueel binnen een paalkuil) in de bodem die aangeeft waar de paal precies gestaan heeft.".
- 1102 scopeNote "Een gebouwplattegrond is een geheel van een aantal grondsporen die samen toelaten een reconstructie van een structuurplattegrond van een gebouw te maken.".
- 1104 scopeNote "Een ploegspoor is een verkleuring in de bodem die aangeeft dat er ooit geploegd is geweest.".
- 1105 scopeNote "Een spitspoor is een verkleuring in de bodem die aangeeft dat er ooit gespit is geweest.".
- 1108 scopeNote "Een vloer is het oppervlak van een kamer of ruimte waar men op loopt. Men kan verschillende soorten onderscheiden, zoals lemen vloeren, tegelvloeren, baksteenvloeren enz…".
- 111 scopeNote "Een cultureel centrum is een lokaal centrum voor culturele activiteiten, zoals tentoonstellingen, theatervoorstellingen en muziekuitvoeringen.".
- 1111 scopeNote "Een drenkpoel is een ondiep stilstaand water waar men het vee laat drinken.".
- 1114 scopeNote "Een slagveld is de plaats waar twee of meer legers of groepen strijders hun geschil uitvechten (slag leveren).".
- 1117 scopeNote "Een landelijk heilidom is een formele, ev. niet-overdekte locatie van niet-christelijke religieuze handelingen. Het waren min of meer vierkante terreinen die waren omgeven door een aarden wal en soms ook een greppel. Er was een toegang tot het binnenterrein waar vaak een klein gebouwtje in een hoek stond. Meestal hoorde een oude boom tot het religieuze complex. Dergelijke heiligdommen komen vooral voor tijdens de late bronstijd en de Vroeg-Romeinse Tijd.".
- 1118 scopeNote "Een mithraeum is een heiligdom voor de volgelingen van de mysteriegodsdienst van het mithraïsme. Een mithraeum was vaak gelokaliseerd in een natuurlijke grot of in een ruimte die een grot imiteerde. Dergelijke heiligdommen zijn te herkennen aan de banken die langsheen de muren lopen en het kenmerkend symbolisme van Mithras die een stier doodt.".
- 1120 scopeNote "Een inheems-Romeinse tempel is een tempel in onze streken uit de Romeinse periode. Met de komst van de Romeinen in de Lage Landen werden ook de landelijke heiligdommen geleidelijk geromaniseerd. Daarbij bleef de min of meer vierkante vorm gehandhaafd, maar werd het cultusterrein zelf vervangen door de Gallo-Romeinse tempel, met in het midden een hoge cella die geheel werd omgeven door een zuilengalerij.".
- 1121 scopeNote "Een Viereckschanze is een rechthoekige wal- en grachtenclosure die dateert uit de ijzertijd. Ze komen voor in Frankrijk, zuid-Duitsland, België en Bohemië. Ze werden vroeger geïnterpreteerd als cultusplaatsen, maar recent wordt een seculiere functie niet uitgesloten. Kenmerkend zijn (rituele?) schachten/kuilen die voorkomen in de hoeken van structuren en vierkante paalconstructies die kunnen geïnterpreteerd worden als kleine tempeltjes of opslagplaatsen.".
- 1122 scopeNote "Een basilica is een (in oorsprong Romeins) religieus of seculier gebouw dat wordt gekenmerkt door een rechthoekige plattegrond, onderverdeeld in een hoger schip met twee lagere zijbeuken, en verlicht door lichtbeukramen; meestal afgesloten met een apsis.".
- 1123 scopeNote "Een vierschaar is een plaatselijk gerechtsorgaan in handen van een lokale ambachtsheer (heer met bevoegdheid voor rechtspraak). Een vierschaar was oorspronkelijk een met 4 gespannen touwen of banken afgebakende zone in openlucht (vaak onder een linde) waar recht werd gesproken. Later werd de vierschaar ondergebracht in een gebouw. De functie van de vierscharen verviel met de Franse Revolutie toen de rechtspraak volledig in handen van de staat kwam.".
- 1125 scopeNote "Een passantenhuis is een vorm van een gasthuis, specifiek bedoeld voor de opvang van reizigers. Vaak zijn deze passantenhuizen gelegen in de nabijheid van de stadspoorten.".
- 1126 scopeNote "Een bordeel is een gebouw waarin prostitutie als bedrijf wordt uitgeoefend.".
- 1132 scopeNote "Een mansio is een rustplaats langs Romeinse of Byzantijnse wegen (gedurende de 7de eeuw), meestal een dagreis van elkaar verwijderd (ca. 32 tot 48 km) en bedoeld als plaats om te overnachten; aanvankelijk vooral bedoeld voor keizerlijke gezelschappen.".
- 1133 scopeNote "Een mutatio is een aflossings- of rustplaats voor paarden en ezels langs Romeinse of vroeg-middeleeuwse wegen (gedurende de 7de eeuw) die voorzien in de minimale behoeften van reizigers. Gebruik 'mansiones' voor plaatsen langs deze oude routes om te overnachten.".
- 1134 scopeNote "Een statio was oorspronkelijk een door wachters of militairen bewaakte rustplaats voor reizigers. Later kreeg het de betekenis van aflossingspost voor paarden.".
- 1136 scopeNote "Een erf is het gebied direct om een huis of (met name) een boerderij. Ook de opstal zelf hoort bij het erf. De naam verwijst naar erfgoed, dat wat men kan erven. De term "zwervende erven" wordt gebruikt voor boerderijen die rondzwerven in een lokaal landschap waarbij de boerderij telkens weer opschoof naargelang de landbouwgrond uitgeput geraakte. Een zwervend erf omvat steeds een hoofdgebouw met enkele spijkertjes en bijgebouwen. Ze komen voor tijdens de bronstijd en de vroege - en middenijzertijd.".
- 114 scopeNote "Een diamantslijperij is een ambachtelijk bedrijf waar men diamant slijpt.".
- 1143 scopeNote "Een plaggenhut is een eenvoudige, met heideplaggen bedekte, hut. Ze komen voor tijdens de Nieuwe Tijd.".
- 1153 scopeNote "Een walgracht (verdedigingselement) is een brede gracht die de vorm en omvang van de binnengelegen zone bepaalt en bedoeld is als (onderdeel van) de verdediging. Walgrachten vormen het geheel van wal en gracht, zijn breder dan gewone grachten en zijn steeds gevuld met water.".
- 1154 scopeNote "Een palissade is een barrière die bestaat uit lange palen, meestal met puntige toppen, die vlak naast elkaar in de grond worden gedreven, en soms worden verbonden door middel van horizontale balken.".
- 1156 scopeNote "Een murus gallicus is een verdedigingsmuur uit de late ijzertijd, die over het algemeen is gemaakt van dikke lagen steen die bijeen worden gehouden en versterkt door een kern van houten geraamtes, aan elkaar gezet met ijzeren spijkers en voorzien van een aarden helling aan de binnenzijde. Aan de voorzijde werd een beschermlaag van stenen aangebracht.".
- 1159 scopeNote "Een stadsomwalling is het geheel van verdedigingswerken rondom een stad, nl. grachten, wallen, muren, torens, enz..., bedoeld om de stad te beschermen tegen invallen van buitenaf. Tijdens de eerste stadsontwikkelingen bestonden deze stadsomwallingen uit aarden wallen, later werden deze wallen vervangen door stenen muren.".
- 1160 scopeNote "De limes vertegenwoordigt de Romeinse versterkte grenzen of verdedigingszones.".
- 1162 scopeNote "Een castellum is een Romeinse legerplaats voor de hulptroepen. Er verbleven zo'n 500 à 1000 man. Castella werden onder andere langs de limes gebouwd. Een castellum was in feite een sterk verkleinde vorm van een castrum.".
- 1164 scopeNote "Een castrum is een permanent Romeins militair kampement opgezet volgens een rastervormig patroon; tijdens de middeleeuwen ook een aanduiding voor kastelen, forten of versterkte torens. De interne indeling van Romeinse castra is gestandaardiseerd. Vanaf de 4 poorten van het kamp liepen twee wegen, de via principalis en de via praetoria die loodrecht in het centrum van het fort sneden. Kleinere wegen verdeelden het fort verder in regelmatige blokken. Centraal binnen het fort lag de principia, het hoofdkwartier.".
- 1165 scopeNote "Een marskamp is een kamp, opgericht voor een eenmalige overnachting, omgeven door een gracht en/of wal/palissade voor Romeinse troepen op campagne of doortocht.".
- 1170 scopeNote "Een waterpoort is een poort in een vestingmuur die een rivier of gegraven water toegang biedt tot de stad, of in het geval van een havenstad een toegangspoort tot de haven.".
- 1172 scopeNote "Een burgus is een wachtpost bestaande uit een toren met verdedigingswerken. Burgi verschenen vanaf de 2de eeuw als versterkings/controlepost langs wegen bij nederzettingen, waaronder villae, en waren vooral in de Laat-Romeinse periode wijd verspreid. Langs de Rijn verschenen al wachtposten in de 1ste eeuw.".
- 1173 scopeNote "Een vestingtoren is een buitenwerk van een middeleeuws vestingwerk; een vooruitgeschoven post die wordt gebruikt om de toegang tot een poort te versterken.".
- 1174 scopeNote "Een wachttoren of uitkijktoren is een toren op de wal of boven een poort van een stadsmuur, vesting of burcht bedoeld om de vijand snel te kunnen zien naderen; kan ook meer binnenwaarts gelegen zijn.".
- 1178 scopeNote "Een kustfort is een fort dat speciaal is ingericht voor, en deel uitmaakt van de kustverdediging.".
- 1181 scopeNote "Een kustversterking is een versterking die is opgeworpen langs de zeekust, om de doorgang van schepen te verhinderen of om het land tegen aanvallen te beschermen.".
- 1182 scopeNote "Een redoute is een kleine versterking van allerlei vormen, gewoonlijk vierkant of veelhoekig van opzet, soms gebruikt ter verdediging van een hooggelegen punt, soms afzonderlijk gelegen, soms geïntegreerd in een linie. Onderscheidt zich van een fort door kleinere omvang, eenvoudiger verdedigingswerken en kleinere personeelsbezetting.".
- 1183 scopeNote "Een ringwalburg is een grote collectieve versterking voorzien van stenen, houten of aarden omwallingen en met palissaden en struikgewas, die de bewoners van de omgeving bij gevaar als toevluchtsoord diende en waar ze zich konden verdedigen. Dergelijke structuren komen op vanaf de Karolingische periode en worden gelinkt aan de Noormanneninvallen.".
- 1186 scopeNote "De Vaubanvesting is een type versterking opgericht in de periode tussen 1667 en 1707 en werd genoemd naar Sébastien Le Prestre de Vauban, een maarschalk onder Lodewijk XIV. Ze werden opgericht langsheen de westelijke, noordelijke en oostelijke Franse grens als verdedigingslinie. Deze vestingsteden worden gekenmerkt door uitgebreide verdedigingswerken met het gebruik van bastions, lunetten, gracht -en walsystemen en vertonen een stervorm. Vauban introduceerde het principe om de verdediging van een regio in verschillende linies uit te bouwen om zo de aanvaller tot een verspreide slagorde te dwingen. Hij werkte in totaal aan de bouw van 160 vestingen.".
- 1187 scopeNote "Een borstwering is een beschutting van aarde (grond), steen of ander materiaal, ter bescherming van erachter opgestelde schutters of geschut; in de middeleeuwen veelal bestaande uit gekanteelde muren, later meestal van aarde.".
- 1188 scopeNote "Een chicane is een toegangsweg naar een vestingspoort of donjon, op zodanig geknikte of bochtige wijze aangelegd dat de aanvaller de poort niet rechtstreeks kon beschieten, doch zelf zo veel mogelijk aan beschieting werd blootgesteld.".
- 1189 scopeNote "Een glacis is het terrein rondom vestingwerken dat met een dergelijke hellingsgraad loopt dat de aanvallers de verdedigers niet kunnen beschieten, maar zelf wel blootstaan aan het geschut van de verdediging. Achter de glacis lag een verborgen weg ('bedekte weg') waarlangs de verdediging zijn troepen kon bewegen.".
- 1190 scopeNote "Een lunet is een buitenwerk van een vesting dat het achterliggende verdedigingswerk dekt aan de hand van een sikkelvormige constructie met twee schuine muren (faces) die een punt vormen vooraan, maar achteraan open is gelaten door middel van twee muren die naar achter wijzen (flanken).".
- 1192 scopeNote "Het opperhof is het hoger gelegen gedeelte van een tweeledig kasteel. Het had doorgaans een circulair grondplan en werd opgeworpen met aarde uit de omringende gracht, aangevuld met aarde van buitenaf.".
- 1193 scopeNote "Een weergang is een doorloop over de ringmuur van een burcht of vesting, aan de buiten- of veldzijde verdedigd door een gekanteelde borstwering. Oorspronkelijk in hout, later in steen.".
- 1195 scopeNote "Een waterkuil is een kuil die tot onder het grondwaterniveau is uitgegraven. Ze waren niet beschoeid. Mogelijk werden deze kuilen gebruikt als drenkplaatsen voor vee of voor een tijdelijke watervoorziening.".
- 1196 scopeNote "Een riool is een ondergrondse of (eventueel open) bovengrondse leiding voor het afvoeren van afval- of regenwater. Riolen in het antieke Rome worden cloaca's genoemd.".
- 1198 scopeNote "Een aquaduct is een kunstmatige waterweg om water over lange afstanden te vervoeren, meestal met behulp van de zwaartekracht; wordt ook gebruikt voor brugachtige bouwwerken die een waterweg of kanaal over een dal, een rivier of een ander obstakel heenvoeren.".
- 1199 scopeNote "Een castellum aquae is een Romeinse waterdistributiebouwwerk, meestal reservoir, dat is gebouwd op een plaats waar water dat is aangeleverd via een aquaduct naar verschillende punten in de stad wordt gestuurd.".
- 1203 scopeNote "Een beerkuil is een kuil waarin uitwerpselen werden geloosd vóór de opkomst van (bakstenen) beerputten. Deze kunnen eventueel ook met vlechtwerk afgelijnd zijn.".
- 1206 scopeNote "Een beerput is een ondergrondse constructie in de vorm van een kelder of put bedoeld voor de opvang van uitwerpselen met vaak een secundaire functie als afval- en vergaarbak. Deze putten zijn vaak gelegen onder een toilethokje achter een woonhuis. Tonputten (meerdere op elkaar geplaatste tonnen) en vierkante beerputten komen het meeste voor. Beerputten kunnen uitgevoerd zijn in hout of in (bak)steenbouw. Soms is er aanwijzing voor een (houten) vloer op de bodem van de beerput waarin een opening zou gelaten zijn om het afvloeien van vocht toe te laten, terwijl de vastere massa achterbleef. Het beer zelf werd vaak gebruikt als meststof.".
- 1208 scopeNote "Een latrine is oorspronkelijk een openbaar toilet waarin meerdere zitplaatsen voorzien zijn. Deze staan vaak in verbinding met een ander openbaar gebouw zoals een badhuis of ze komen voor in militaire context. Ze kunnen uitgevoerd zijn in hout of in steen. De lozing van een latrine gebeurde in een beerput, beerkuil of via een stortkoker naar buiten (eventueel naar een gracht).".
- 1216 scopeNote "Een karrenspoor is een bundeling van wielsporen aanwezig in de bodem ontstaan door veelvuldig wegverkeer op een specifiek traject.".
- 1219 scopeNote "Een veenweg is een (vaak prehistorische) weg door een veenmoeras dat bestaat uit dwars geplaatste boomstammetjes, planken, vlechtwerk of een combinatie van deze elementen. De functie van deze wegen was waarschijnlijk om hoger gelegen, droge plaatsen in het veen(moeras) met elkaar te verbinden.".
- 1220 scopeNote "Een dam is een hindernis gelegen in een water bedoeld om de waterstroom te beperken, te controleren of tegen te houden (bv. om de waterspiegel te verhogen).".
- 1224 scopeNote "Tramsporen zijn rails waarover trams geleid worden.".
- 1225 scopeNote "Treinsporen zijn rails waarover treinen geleid worden.".
- 1236 scopeNote "Een Brandschuttungsgrab is een graf waarbij de kuil met crematieresten (afzonderlijk ingezameld verbrand menselijk bot) niet werd opgevuld met schone grond, maar met verbrandingsresten. Hoewel een deel van het verbrande bot uit deze resten is geselecteerd, is een aanzienlijk deel achtergebleven tussen de verbrandingsresten.".
- 1237 scopeNote "Een beenderpakgraf is een graf waarin de geselecteerde crematieresten van de overledene, die op de brandstapel was verast, gewikkeld in een organische zak of doek werden gedeponeerd (zonder houtskool en brandstapelresten).".
- 1242 scopeNote "Een brandrestengraf is een graf waarin gecremeerde beenderen, vermengd met de restanten van de brandstapel (zonder beenderresten uit te selecteren), in een kuil gedeponeerd zijn.".
- 1243 scopeNote "Een urnengraf is een graf waarvan de geselecteerde crematieresten (al dan niet met houtskool) van de overledene in een recipiënt in aardewerk, glas of metaal zijn gedeponeerd en in een grafkuil geplaatst, eventueel met enkele bijgiften.".
- 1246 scopeNote "Een kistgraf is een inhumatiebegraving in een houten kist.".
- 1247 scopeNote "Een veldgraf is een geïsoleerd graf, vaak voor een ter plaatse gesneuvelde soldaat.".
- 1253 scopeNote "Een kindergraf is een graf waarin gecremeerde of geïnhumeerde resten van een kind zijn bijgezet.".
- 1254 scopeNote "Een volwassenengraf is een graf waarin geïnhumeerde of gecremeerde resten van een volwassene zijn bijgezet.".
- 1258 scopeNote "Een rijengrafveld is een begraafplaats uit de vroege middeleeuwen, waarbij de begravingen in min of meer in keurig geordende rijen zijn gegroepeerd. Omstreeks 400 kwam, na een lange traditie van crematie, lijkbegraving opnieuw op. Deze graven werden niet als voorheen onder een grafheuvel geplaatst (met de uitzondering van enkele elitegraven), maar in individuele kuilen naast elkaar. Men kan een etnisch onderscheid maken in de oriëntatie van de graven (Germaans: noord-zuid; Merovingisch: oost-west) en een afname van de grafgiften. Met de verbreiding van het christendom en de eerste kerken werden de graven naar de kerk verplaatst. De meeste rijengrafvelden houden rond deze periode (ca. 900) dan ook op te functioneren. Ze komen vooral voor langs rivieren in België, Nederland, Duitsland en Frankrijk.".
- 1260 scopeNote "Een urnenveld is een begraafplaats die kan toegewezen worden aan de urnenveldencultuur (late bronstijd en vroege ijzertijd) en die gekenmerkt wordt door de begraving van crematieresten in urnen, hetzij onder een grafheuveltje, hetzij in een eenvoudige kuil, met eventuele grafgiften.".
- 1261 scopeNote "Een cenotaaf is een leeg grafmonument ter ere van een dode wiens lijk men niet heeft of men elders begraven heeft.".
- 1268 scopeNote "Een grafkelder is een gemetseld en meestal overwelfd graf, vaak ruimer dan een gedolven graf, zodat de kelder meerdere overledenen kan bevatten, bv. voor een familiegraf.".
- 1269 scopeNote "Een kamergraf is een merovingisch graftype waarbij een brede grafkamer uit houten planken wordt gemaakt op een constructie van twee dwarsbalken.".
- 1270 scopeNote "Een palenkrans is een ring van houten palen als randbegrenzing van een grafheuvel.".